محلول نمکی حساس
برخی از واکنش های شیمیایی برگشت پذیرند ؛ یعنی همانگونه که واکنش دهنده ها به فرآورده ها تبدیل می شوند ، فرآورده ها نیز می توانند به واکنش دهنده ها تبدیل شوند . اگر واکنش برگشت نیز همزمان با واکنش رفت و با سرعت یکسان انجام شود آنگاه با یک واکنش تعادلی روبرو خواهیم بود .
بر تعادل های شیمیایی اصلی به نام اصل لوشاتولیه حاکم است : اگر بر یک تعادل شیمیایی تغییری اعمال شود ، سامانه در جهت مقابله با آن تغییر عکس العمل نشان داده و سعی می کند تغییر اعمال شده را خنثی کند. مثلا اگر غلظت یکی از موارد موجود در تعادل را افزایش دهیم ، عکس العمل سامانه در جهت کاهش غلطت گونه مورد نظر خواهد بود تا با مصرف آن گونه ، غلظت ان را کاهش داده و دوباره تقریبا آن را به غلظت اولیه باز گرداند. به این ترتیب یک تعادل جدید ایجاد خواهد شد .
انحلال نمک خوراکی در آب نیز نمونه ای از یک تعادل می باشد . با انحلال نمک در آب ، شبکه بلوری نمک از هم فرو می پاشد و یون های سدیم و کلرید از شبکه جدا شده و به صورت آبپوشیده درمی آیند . البته سرانجام پس از حل شدن تعداد مشخصی از یون های سدیم و کلرید درآب ، توانایی آب برای حل کردن این یون ها متوقف می شود . به این شکل یک محلول سیر شده از نمک خوراکی درآب ایجاد می شود و یون های محلول در آب به حالت تعادل می رسند .
حال اگر غلظت یکی از این یونها ( مثلا یون کلرید ) را با افزودن ماده ای مانند هیدرژن کلرید به محلول افزایش دهیم باعث ایجاد یک تغییر در سامانه شده ایم ؛ بنابراین سامانه شروع به عکس العمل در برابر تغییر اعمال شده می نماید و در صدد برمی آید تا غلظت یون کلرید را کاهش داده و ان را از سامانه خارج کند . البته از آنجا که یون کلرید به تنهایی از سامانه خارج نمی شود ، این یون ، یون سدیم موجود در سامانه را جذب کرده و هر دو یون به شکل نمک سدیم کلرید از سامانه خارج می شوند و به این ترتیب مقداری از سدیم کلرید حل شده دوباره رسوب می کند . این پدیده به عنوان اثر یون مشترک شناخته می شود .در این آزمایش یون کلرید که در نمک خوراکی و هیدروژن کلرید ( هیدروکلریک اسید ) مشترک بوده باعث رسوب مجدد سدیم کلرید حل شده می شود
در این فیلم با افزودن هیدروکلریک اسید به محلول سیر شده سدیم کلرید ، نمک سدیم کلرید رسوب می کند
یه دهمی